Co to jest i jak usunąć utlenialność wody?
Utlenialność wody to jej parametr fizykochemiczny, który często kryje się pod nazwą: indeks nadmanganianowy. Brzmi skomplikowanie, ale do usuwania utlenialności stosuje się znane systemy odwróconej osmozy, wymianę jonową, podstawowe filtry wstępne i filtry węglowe.
Co to jest utlenialność i indeks nadmanganianowy?
Utlenialność i indeks nadmanganianowy to to samo. Ten wskaźnik opisuje ilość związków organicznych w wodzie. Maksymalna utlenialność w polsce to 5 mg O2/l.
Utlenialność wody bada się po to, aby poznać orientacyjną ilość związków organicznych w wodzie
Związki organiczne trafiają do wody głównie w sposób naturalny, najczęściej przez opady atmosferyczne. Związki organiczne mogą też pojawić się w wodzie z powodów ścieków przemysłowych lub komunalnych, zwyczajnie przedostając się do wód podziemnych.
Utlenialność na badaniach wody
Podczas badania utlenialności wody sprawdza się, ile tlenu zużyło się na spalenie (utlenienie) różnych związków organicznych w tej wodzie. Do tego używa się nadmanganianu potasu – silnego utleniacza.
Najpierw nadmanganian potasu reaguje ze związkami organicznymi, czyli „spala” je w wodzie.
Potem sprawdza się, ile nadmanganianu zostało niewykorzystane – robi się to przez dodanie kwasu szczawiowego, który reaguje z resztkami nadmanganianu.
Na koniec mierzy się, ile kwasu szczawiowego zostało po tej reakcji, i dolewa się nadmanganianu, aż woda lekko zróżowieje.
Ta ilość nadmanganianu, którą trzeba było dolać na końcu, pokazuje, ile tlenu zużyły związki w wodzie – czyli wskazuje nam utlenialność próbki wody.
Jakie są rodzaje utlenialności wody?
Utlenialność wody może mieć różne rodzaje. Pierwszy rodzaj utlenialności wynika ze zbyt dużej ilości związków organicznych zwierzęcego pochodzenia. W takim przypadku woda zazwyczaj ma też przekroczone normy azotanów i azotynów. O tym jak usunąć przekroczone normy takich substancji pisaliśmy w artykule: Jak usunąć azotany z wody.
W takim przypadku często w wodzie występują bakterie, które usuwa się przez stosowanie bakteriobójczych lamp UV, przeznaczonych do uzdatniania wody. Eksploatacja lamp UV jest bardzo prosta, bo te urządzenia po instalacji są niemal bezobsługowe i chronią przed bakteriami 24 godziny na dobę.
Wysoka utlenialność wody może wynikać też ze związków organicznych pochodzenia roślinnego. Wtedy woda często ma ciemniejszy, żółty lub brunatny kolor. Jeśli Twoja studnia daje taką wodę, prawdopodobnie znajduje się na terenie bogatym w związki humusowe – to naturalne substancje z rozkładu roślin.
Warto wiedzieć, że sama wysoka utlenialność nie zawsze oznacza problem. Jeśli poziomy żelaza i manganu są w normie, woda może wyglądać zupełnie normalnie. Zmiana koloru pojawia się dopiero wtedy, gdy te pierwiastki (żelazo i mangan) zaczynają się wytrącać pod wpływem tlenu.
Czy trzeba redukować utlenialność wody?
Mówiąc krótko - utlenialność wody rzadko wymaga redukowania. Utlenialność usuwa się w zaledwie kilku procentach wód i to zazwyczaj w przypadku płytkich studni.
Konieczność redukcji utlenialności pojawia się wtedy, gdy jej wartość przekracza dopuszczalną normę (5 mg O2/l) i uniemożliwia usunięcie żelaza lub manganu.
Utlenialność wody można redukować na kilka sposobów, ale wybór odpowiedniego urządzenia zależy od wielu czynników. Nie kupuj systemu uzdatniania na własną rękę. Skorzystaj z naszej oferty darmowego doboru. Przeanalizujemy Twoje wyniki wody i zaproponujemy skuteczne rozwiązanie.
Jakie urządzenie do redukcji utlenialności wody?
Związki organiczne usuwa się z wody najczęściej za pomocą kolumn węglowych – prostych urządzeń zbudowanych z butli wypełnionej węglem aktywnym oraz głowicy (ręcznej lub automatycznej).
Węgiel aktywny działa jak magnes na zanieczyszczenia:
przy adsorpcji chemicznej zanieczyszczenia trwale łączą się z jego powierzchnią,
przy adsorpcji fizycznej tylko osadzają się na niej, bez tworzenia stałych wiązań.
Kolumna węglowa często będzie wymagać pracy w asyście odżelaziacza, jeśli w wodzie występuje przekroczona norma żelaza lub/i manganu. Obecnie najczęściej instalujemy odżelaziacze z napowietrzaniem wewnątrz butli.
Więcej o usuwaniu żelaza i manganu z pomocą napowietrzania przeczytasz TUTAJ.
W utlenialności bardzo ważne jest, by obserwować barwę wody. Jeśli jest ona nieprawidłowa od razu po odkręceniu kranu oznacza to obecność związków humusowych. Wtedy zwykłe odżelaziacze wody nie wystarczą. Trzeba zastosować dodatkowo stację wielofunkcyjną.
W usuwaniu utlenialności niezwykle skuteczne są też stacje wielofunkcyjne, które pracują w sposób automatyczny, sterując płukaniem i solankowaniem specjalnych złóż jak np. ECOMIX C. Szczególnie popularne są stacje wielofunkcyjne z głowicami Clack WS1CI, które występują w wariancie dwuczęściowym i kompaktowym.
Związki organiczne, które mają formę stałą można odfiltrować stosując filtry wstępne narurowe. To rozwiązanie nie tylko redukuje ich ilość, ale też zabezpiecza dalsze części instalacji jak np. stacja wielofunkcyjna przed zanieczyszczeniami stałymi.
Filtracja mechaniczna z wykorzystaniem filtrów wstępnych sama w sobie nie przyniesie znacznych efektów i wymaga wsparcia kolumny węglowej, odżelaziacza lub stacji wielofunkcyjnej.
Jak zredukować utlenialność - podsumowanie
Redukcja utlenialności wody jest istotna zarówno w procesach przemysłowych, jak i wtedy, gdy parametry przekraczają normy wody pitnej. W zależności od potrzeb stosuje się procesy membranowe (odwrócona osmoza, nanofiltracja), koagulację, wymianę jonową, filtrację mechaniczną lub na odpowiednio dobranym węglu aktywnym.